بررسی مقایسه ای ارتباط بین ابعاد سرمایه اجتماعی و فرایندهای مدیریت دانش در دانشگاه ا صفهان و دانشگاه کابل

چکیده هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسه ای ارتباط بین ابعاد سرمایه اجتماعی(شناختی، رابطه ای و ساختاری)، با فرایندهای مدیریت دانش(ایجاد، ثبت، پالایش، انتشار و کاربرد دانش) در دانشگاه اصفهان و دانشگاه کابل بود. روش پژوهش با توجه به ماهیت آن کاربردی و از نوع توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری 693 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه کابل و 502 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه اصفهان در سال 1389 بود که از این تعداد 123 نفر از دانشگاه کابل و 115 نفر از دانشگاه اصفهان از طریق نمونه گیری تصادفی، طبقه ای متناسب با حجم به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش، دو پرسشنامه محقق ساخته سرمایه اجتماعی و مدیریت دانش بود که پرسشنامه سرمایه اجتماعی با ضریب اعتبار ( 88/0 در دانشگاه کابل و 94/0 در دانشگاه اصفهان) و پرسشنامه مدیریت دانش با ضریب اعتبار (95/0 دانشگاه کابل و 92/0 دانشگاه اصفهان) بود. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی(فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد) و آمار استنباطی(ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t ، آزمون لون، تحلیل واریانس، تحلیل رگرسیون و آزمون f) انجام گرفت. تجزیه و تحلیل یافته ها نشان داد که: 1) بین ابعاد سرمایه اجتماعی و فرایندهای مدیریت دانش(ایجاد، ثبت، پالایش، انتشار و کاربرد دانش) رابطه معنادار وجود دارد. میانگین ضریب همبستگی بین ابعاد سرمایه اجتماعی و فرایندهای پنج گانه مدیریت دانش(در دانشگاه کابل 63/0=r ، و در دانشگاه اصفهان4/67/0=r) می باشد که در سطح 01/0 ?p معنادار است. 2)بین ابعاد شناختی، رابطه ای و ساختاری سرمایه اجتماعی با توسعه دانش در دانشگاه اصفهان(724/0=r) و دانشگاه کابل(646/0=r) رابطه معنادار وجود دارد، که بعد رابطه ای سرمایه اجتماعی بیشترین تأثیر را بر توسعه مدیریت دانش داشته است(در دانشگاه اصفهان(735/0=r) و در دانشگاه کابل(719/0=r). 3) بین ارتباط سرمایه اجتماعی با توسعه مدیریت دانش در دانشگاه اصفهان(789/0=r) و دانشگاه کابل(757/0=r) رابطه معناداری وجود دارد، که این امر نشان دهنده شباهت تأثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه مدیریت دانش در هر دو دانشگاه می باشد. 4) تفاوت ارتباط سرمایه اجتماعی و مدیریت دانش بین دانشگاه اصفهان و دانشگاه کابل معنادار است. میانگین شاخص مدیریت دانش در دانشگاه اصفهان 11/3 و دانشگاه کابل 66/2 است. سرمایه اجتماعی در دانشگاه اصفهان 98/2 و دانشگاه کابل 79/2 می باشد. با توجه به آزمون لون و مقدار سطح معناداری (کوچکتر از 05/0)، اختلاف مشاهده شده بین دو دانشگاه معنادار و شاخص مدیریت دانش در دانشگاه اصفهان بیشتر از دانشگاه کابل بود، ولی شاخص سرمایه اجتماعی معنادار نیست و تفاوت چندانی نمی کند(سطح معناداری کوچکتر از 05/0 است). 5) بر اساس نتایج رگرسیونی ابعاد سرمایه اجتماعی 6/56/0 توانایی پیش بینی توسعه مدیریت دانش را در دانشگاه کابل دارد، که بعد رابطه ای سرمایه اجتماعی بیشترین تأثیر را بر توسعه مدیریت دانش داشته است. این امر در دانشگاه اصفهان تنها در دو بعد شناختی و رابطه ای 5/63/0 توانایی پیش بینی توسعه مدیریت دانش را دارد که بعد شناختی سرمایه اجتماعی بیشترین تأثیر را بر توسعه مدیریت دانش در دانشگاه اصفهان دارد. کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی، مدیریت دانش، اعضای هیئت علمی، دانشگاه اصفهان، دانشگاه کابل